Lán chỉ cao chừng hơn 2m, làm theo kiểu nhà của người Tầy, cột là mấy cây gỗ thô, mái lợp lá gồi, sàn và vách bằng nứa, lán có 2 ngăn. Ngăn ngoài Bác dùng làm việc và tiếp khách, ngăn trong để nghỉ. Nhân dân trong vùng không ai biết đó là Bác Hồ. Họ gọi Bác là ông Ké cách mạng. Bác luôn bình dị trong bộ đồ chàm của người Nùng, đầu đội mũ nồi đen, vai vắt khăn mặt nâu, chân đi đôi giày vải cũng màu chàm. Nếu coi Tân Trào là "Thủ đô xanh" của cách mạng thì lán Nà Lừa là Phủ Chủ Tịch bằng tre nứa. Mọi chủ trương, đường lối, chỉ thị, phương châm chiến lược, sách lược… đều được khởi thảo và phát ra từ gian lán lịch sử này.
Cũng tại đây, Bác Hồ đã phải trải qua những năm tháng vô cùng thiếu thốn, gian khổ. Bữa ăn của Bác chỉ vài lưng cơm với măng chua chấm muối vừng, chan nước chè rừng. Do ăn uống kham khổ lại phải làm việc nhiều, cộng với thời tiết khắc nghiệt của rừng già nhiệt đới và hậu quả của những năm tháng tù đày trong lao ngục của đế quốc khiến Bác nhiễm phải căn bệnh sốt rét, có lúc tưởng chừng không thể qua khỏi. Trừ những lúc quá mệt nhọc và nguy kịch nhất, tỉnh dậy, Bác vẫn sáng suốt và minh mẫn. Bác ân cần dặn dò từ việc nhỏ tới việc lớn. Lúc nào Người cũng lo lắng việc nước. Lần ấy, Bác sốt li bì mấy ngày liền. Thuốc hết chỉ còn mấy viên ký ninh, Bác uống nhưng không đỡ. Các đồng chí Trung ương đã toả đi khắp mọi miền đất nước để chỉ đạo phong trào cách mạng, chỉ còn đồng chí Võ Nguyên Giáp ở lại Tân Trào. Một hôm đồng chí Võ Nguyên Giáp từ dưới làng lên thăm Bác và báo cáo công việc với Bác, thấy Bác đang lên cơn sốt, miệng nói mê sảng, đồng chí Võ Nguyên Giáp thương Bác quá, nói: "Thưa Bác đêm nay Bác cho tôi được ở đây với Bác". Bác chỉ mở mắt khẽ gật đầu. Đêm đó, đồng chí Võ Nguyên Giáp đã nghỉ lại với Bác. Bác mệt lắm, lúc tỉnh, lúc mê. Khi tỉnh, Bác lại nói về công việc. Những cơn sốt cứ liên miên như vậy. Hình như Bác cảm thấy không thể qua khỏi và có lúc tưởng như lời dặn dò của Bác với đồng chí Võ Nguyên Giáp là những lời trăn trối. Bác vẫy đồng chí Võ Nguyên Giáp lại gần, nói: "Thời cơ thuận lợi đã tới, cho dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng quyết giành được độc lập". Rồi Bác thiếp đi.
Nghe tin Bác ốm, bà con địa phương rất lo lắng và tìm tới một ông lang giỏi. Ông thày đã được đón về, xem mạch cho Bác nói rằng: 'Bệnh của Bác chín phần xấu chỉ có một phần tốt thôi. Tôi biết tận đỉnh Núi Hồng phía xa kia có một thứ củ chữa được bệnh này. Tôi e rằng lấy được thứ củ đó về thì đã quá muộn". Tuy vậy, ông vẫn trèo lên tận đỉnh Núi Hồng, tìm được củ thuốc quý đem về đốt cháy hoà cùng cháo loãng để Bác uống.
Nhờ thứ biệt dược ấy mà Bác cắt cơn sốt và ăn được cháo. Bác gượng dậy tiếp tục làm việc, sức khoẻ của Bác hồi phục dần. Con thuyền cách mạng Việt Nam trước bão táp phong ba vẫn băng băng lướt tới nhờ sự chỉ đạo thiên tài của Bác.
Những sự kiện trên đã được ghi vào sử sách mọi người đều biết. Nhưng ông lang giỏi đã chữa bệnh cứu Bác là ai? Và loại biệt dược lấy từ đỉnh Núi Hồng đó là gì? Cho đến nay vẫn còn là những dấu hỏi. Phải chăng những câu hỏi đó đang chờ các nhà sử học, các nhà y học, các nhà dược học trả lời. Lẽ nào, tên tuổi của nhà đại danh y đã có công cứu sống Bác giữa lúc cách mạng đang đứng trước những thử thách khắc nghiệt như thế lại không được lịch sử cách mạng, lịch sử y học ghi nhận? Và thứ biệt dược kia lẽ nào lại không được nghiên cứu, không được đứng trong "Từ điển dược học"?.