Bộ Y tế chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về vệ sinh an toan thực phẩm
Ngày 25/4, Chính phủ ban hành Nghị định số 38/2012/NĐ-CP về Quy định chi tiết ban hành một số điều của Luật An toàn vệ sinh thực phẩm. Nghị định nêu rõ, Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về an toàn vệ sinh thực phẩm. ( Nhân dân (trang 8))
Trung tâm y tế dự phòng tuyến tỉnh, huyện được trang bị dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin
Ngày 26/4, Viện Vệ sinh dịch tễ TW cho biết, sau 4 năm thực hiện Dự án tăng cường hệ thống dây chuyền lạnh cho Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia do Chính phủ Luých Xăm bua tài trợ, tất cả trung tâm y tế dự phòng 63 tỉnh, thành phố và 675 huyện được trang bị dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin. (Nhân dân (trang 5))
Đoàn đến, đoàn về, bệnh “lạ” vẫn tăng
Theo chân đoàn công tác của Bộ Y tế trở lại xã Ba Điền, huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi ngày 26-4, nơi bùng phát bệnh viêm dày sừng lòng bàn tay, bàn chân (bệnh “lạ”), tình hình vẫn chưa khả quan.
Người dân ở bốn thôn, từ Làng Rêu đến Gò Nghênh, ở Hi Long qua Làng Tương, ai cũng hoang mang.
Chưa có biểu hiện lây
Báo cáo UBND xã Ba Điền cho biết những ngày qua có thêm năm người ở thôn Hi Long mắc bệnh “lạ”, tổng số ca bệnh là 177 với 19 người tử vong, trong đó đang điều trị ở Quy Nhơn 43 người và Trung tâm Y tế Ba Tơ 5 người, còn những trường hợp nhẹ, tái phát điều trị ở nhà. Đoàn công tác chia làm bốn tổ để khảo sát ký sinh trùng, môi trường, tập tục và đời sống bà con và tổ lâm sàng.
Các y bác sĩ đi tới từng nhà ở Làng Rêu, Hi Long, Gò Nghênh để điều tra trên diện rộng về căn nguyên bệnh. Đây là đoàn thứ ba của Bộ Y tế vào xã Ba Điền kể từ đầu tháng 4 đến nay và trước đó còn có các đoàn của ngành y tế Quảng Ngãi, Bộ tư lệnh Hóa học (Bộ Quốc phòng).
Trao đổi với báo chí sau khi thăm khám và khảo sát ở địa phương, tiến sĩ Nguyễn Văn Bình – cục trưởng Cục Y tế dự phòng – cho biết hiện chưa có khuyến cáo cụ thể về căn bệnh này. Ông nói sau khi các tổ khảo sát hoàn thành, có kết quả xét nghiệm, các giáo sư, nhà khoa học sẽ ngồi lại với nhau và đưa ra nhận định chung, tiếp đó tìm biện pháp, khuyến cáo hợp lý nhất cho người dân, sớm nhất là tối 27-4 được đưa ra được các khuyến cáo cần thiết.
Theo ông Bình, vừa qua có 14/26 mẫu xét nghiệm từ người mắc bệnh “lạ” có cho dương tính virút Ricketsia gây bệnh sốt mò bọ chét. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong những tác nhân gây bệnh.
Qua đánh giá ban đầu của các chuyên gia, hiện chưa tìm thấy bằng chứng về sự lây lan bệnh viêm dày sừng da bàn tay bàn chân có rối loạn chức năng gan từ người này sang người khác, dù trong một năm kể từ khi xuất hiện bệnh nhân đầu tiên, bệnh nhân mắc bệnh này từ co cụm ở một xã nay đã mở rộng lên bốn xã.
Ngày 28-4, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến sẽ có cuộc làm việc với UBND tỉnh Quảng Ngãi, Sở Y tế và các cơ quan chuyên môn về hướng xử lý tiếp theo trong việc tìm căn nguyên bệnh lạ. Với các mẫu bệnh phẩm, mẫu đất, nước tại khu vực có bệnh nhân đã lấy để kiểm tra, dự kiến sẽ có kết quả trong một tuần nữa.
Theo báo cáo ban đầu, ngoài biểu hiện dày sừng da bàn tay bàn chân, khoảng 10% bệnh nhân mắc bệnh này có men gan tăng cao từ 4-20 lần so với bình thường, một số bệnh nhân bị xuất huyết, giảm protid máu. Trong số trên 170 bệnh nhân bị viêm dày sừng da bàn tay bàn chân ở Quảng Ngãi trong một năm qua, lứa tuổi mắc bệnh nhiều nhất là 15-29 tuổi.
Âu lo Ba Điền
Từ tháng 4-2011 đến nay, khi bệnh “lạ” ở xã Ba Điền bùng phát, người dân các làng đã quen cảnh hầu như tuần nào cũng có một đoàn y, bác sĩ đến. “Tui quen cái cảnh lấy nước uống, gạo, máu, lấy tóc, da, phun thuốc… Đoàn này làm rồi, sau đoàn khác đến cũng làm như vậy. Cái bệnh của làng thì cứ mỗi ngày một tăng, người chết không giảm” – già làng Phạm Văn Đang than. Đến Trường tiểu học THCS Ba Điền, quang cảnh vắng tanh. Thầy hiệu trưởng Nguyễn Văn Dương buồn bã: “Ngày 24-4, tình hình bệnh có lắng xuống, học sinh đi học đông lên. Vậy mà ngày 25-4, khi xã có thêm ca bệnh, sáng 26-4 trở lại như mấy ngày trước, chỉ 50% học sinh đến lớp”. Theo thầy Dương, hiện trường có 29 học sinh mắc bệnh “lạ”, tám em tử vong. Thầy Dương cũng kể thêm năm 2008, xã Ba Điền đã có người chết mà triệu chứng bệnh giống bệnh “lạ” này.
Già làng Đang cho biết: “Ở đây, thời chiến tranh bị rải chất độc nhiều lắm. Hồi đó, tôi là bộ đội đóng quân trên núi, thấy máy bay rải chất độc tới đâu là cây cối chết đến đó”. Tiếp lời, anh Xa, cán bộ y tế xã Ba Điền, cho hay già làng Mai cách đây năm năm đi làm ruộng phát hiện cái hũ có bề mặt màu đen, phía dưới như mật ong, có mùi rất hôi. Già Mai đã chôn cái hũ đó xuống ruộng. Mới đây đoàn công tác của Bộ tư lệnh Hóa học theo hướng dẫn của già Mai đến khu ruộng, nơi chôn hũ hóa chất đào lên thì không tìm thấy.
Hiện ở Ba Điền có đến 14 gia đình với 68 nhân khẩu đều mắc bệnh.
Ông Phạm Hồng Phương – giám đốc Sở Y tế Quảng Ngãi – cho rằng bệnh “lạ” không lây giữa người với người. Ngành y tế đã tăng cường cán bộ xuống xã, làng để theo dõi, thăm khám cho những người mắc bệnh nhưng vẫn chưa làm an lòng dân. Mặt khác, những gia đình có người đang điều trị bệnh bỏ làm ăn, lâm vào cảnh khó khăn.
Bà Phạm Thị Nga – phó chủ tịch UBND xã Ba Điền – cho biết đời sống của người dân đã khó nay càng khốn khó hơn bởi lương thực cạn kiệt, địa phương đang kiến nghị hỗ trợ người dân.(Tuổi trẻ (trang 9))
Nhiều loại thuốc có mức tăng hơn 40%
Kết quả khảo sát thị trường dược phẩm tại Hà Nội và TPHCM của Hiệp hội Doanh nghiệp dược VN cho thấy, giá nhiều mặt hàng thuốc trong tháng 4 có mức tăng cao tới hơn 40%.
Thuốc nội có 65 lượt mặt hàng tăng giá, tỉ lệ tăng trung bình khoảng 16% và 28 lượt mặt hàng giảm giá với tỉ lệ giảm trung bình khoảng 7,6%. Thuốc ngoại có 43 lượt mặt hàng tăng giá với tỉ lệ tăng trung bình khoảng 6,6% và 33 lượt mặt hàng giảm giá với tỉ lệ giảm trung bình khoảng 5,8%.
Đáng chú ý là nhiều loại thuốc có mức tăng cao 30%, thậm chí tới hơn 40% Lao động (trang 2))
Hội chứng viêm da lòng bàn tay, bàn chân: vẫn chưa tìm ra nguyên nhân
Ngày 26.4, tiến sĩ Nguyễn Văn Bình – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng – dẫn đầu đoàn công tác của Bộ Y tế, tiếp tục khảo sát thực địa tại xã Ba Điền, huyện Ba Tơ (Quảng Ngãi) để tìm nguyên nhân gây ra hội chứng viêm da dày sừng lòng bàn tay, bàn chân, gây hoang mang dư luận thời gian qua.
Trước đó, tại buổi làm việc với Sở Y tế Quảng Ngãi, tối 25.4 (LĐ đã đưa tin), bác sĩ Nguyễn Xuân Mến – Phó Giám đốc sở – cho biết, đã ghi nhận thêm 4 trường hợp mắc mới, nâng tổng số trường hợp mắc bệnh lên 176 người, trong đó, 8 trường hợp tử vong tại các cơ sở y tế và 11 trường hợp tử vong tại cộng đồng. Theo bác sĩ Mến, qua thực hiện điều chỉnh bổ sung phác đồ điều trị lần 2 của Bộ Y tế, bệnh vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Do vậy, Bộ Y tế cần ban hành
phát đồ điều trị bệnh phù hợp hơn. Theo ông Nguyễn Thanh Tân – Giám đốc Bệnh viện Phong – Da liễu Trung ương Quy Hòa (Bình Định) – trong 5 trường hợp tử vong tại bệnh viện, có 2 biểu hiện cơ bản là tổn thương da và tổn thương gan. Bệnh nhân tử vong đều bị xuất huyết tiêu hóa và nhiễm trùng đường huyết.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Bình – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế – cho rằng, về hội chứng viêm da dày sừng lòng bàn tay, bàn chân tại huyện Ba Tơ có dương tính với vius Ricketsia “sốt mò do bọ chét” chỉ là thông tin ban đầu để các nhà chuyên môn tham khảo. Vì thế, mục đích của đoàn công tác vào Quảng Ngãi lần này vẫn là tiến hành tìm hiểu và xác định cho được nguyên nhân gây bệnh. “Bộ Y tế cũng tính đến phương án ngắn nhất để tiến tới loại trừ bệnh ra khỏi cộng đồng, nhưng trước hết phải giảm tử vong” – TS Bình nói. (Lao động (trang 2))
Thuốc có dấu hiệu giả mạo tại 5 cửa hàng tân dược
Đồng loạt kiểm tra 5 cửa hàng tân dược lớn tại các quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa, lực lượng Chống buôn lậu và Buôn bán hàng cấm – Phòng CSĐT tội phạm về TTQLKT&CV CATP Hà Nội phối hợp cùng Đội QLTT số 3 – Chi cục QLTT Hà Nội đã phát hiện, thu giữ hàng chục hộp thuốc có dấu hiệu bị làm giả.
Công tác kiểm tra được thực hiện từ khoảng 9h sáng nay 26-4 và kết thúc vào 14h cùng ngày. 5 cửa hiệu tân dược bị kiểm tra gồm 2 cửa hiệu nằm cạnh nhau trên phố Trần Hưng Đạo, gần bệnh viện 108; 1 cửa hiệu ở phố Phủ Doãn, 1 cửa hiệu trên phố Hai Bà Trưng và 1 cửa hiệu ở phố Phạm Ngọc Thạch. Sản phẩm có dấu hiệu bị làm giả là thuốc điều trị đại tràng và phong tê thấp mang nhãn hiệu “Bà Giằng”. Tổng cộng, số thuốc nghi bị làm giả gồm 3 hộp chữa đại tràng và 44 hộp điều trị bệnh phong tê thấp. Đáng chú ý, tại các cửa hiệu này, lực lượng chức năng thu giữ cả sản phẩm thật bán cùng thuốc nghi bị làm giả. Vụ việc đang được cơ quan chức năng điều tra, truy xét để làm rõ có hay không sự tiếp tay của các cửa hiệu tân dược đối với số thuốc nghi vấn trên. (An ninh thủ đô (trang 2))
Phụ gia thực phẩm đang sử dụng tràn làn
Tại khu vực phía Bắc, trong tổng số 81 mẫu bột được kiểm tra, các đợt khác nhau có từ 50-80% mẫu có chứa Rhodamnine B với hàm lượng từ 20,2 đến 110,2mg/kg. 11/31 (35,5%) mẫu sử dụng nitrit (tập trung vào nhóm xúc xích, dăm bông)…
Ngày 26/4, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, Trưởng ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) chủ trì giao ban trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố về một số nội dung liên quan đến công tác đảm bảo ATVSTP. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cũng tham dự trong buổi giao ban này.
Chuyển biến tích cực trong kiểm tra, xử lý vi phạm
Phát biểu tại buổi giao ban, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, bên cạnh nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ quản lý theo kế hoạch, công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm đã có những bước chuyển khá tích cực.
Báo cáo của Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn vệ sinh thực phẩm đã chỉ rõ: Trong năm 2011 và quý I/2012, công tác tuyền thông, giáo dục về an toàn thực phẩm đã được triển khai đạt hiệu quả cao: 83% người sản xuất, 82% người kinh doanh, 82% người tiêu dùng và 93,5% cán bộ quản lý đã có hiểu biết đúng về an toàn thực phẩm; Công tác kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm đã được đẩy mạnh, triển khai quyết liệt với tổ chức 22.378 đoàn thanh, kiểm tra liên ngành tại 634.093 cơ sở, ngoài xử phạt hành chính và đình chỉ sản xuất đã công khai trên thông tin đại chúng 170 trường hợp vi phạm.
Tình hình ngộ độc giảm đáng kể, trong năm cả nước đã xảy ra 142 vụ ngộ độc thực phẩm (giảm 31 vụ so với năm 2010) với trên 4.500 người mắc, trong đó có khoảng 3.500 người đi viện và 25 trường hợp tử vong (giảm gần 50% so với năm 2010).
Nhiều khó khăn khi xử lý
Tại buổi giao ban, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khuyến cáo tình trạng các doanh nghiệp quảng cáo sai nội dung đã thẩm định, quảng cáo quá mức trong các sản phẩm chức năng, tình trạng sử dụng phụ gia thực phẩm (PGTP) sai quy định, cấm sử dụng đều rất đáng lo ngại. Kết quả khảo sát của báo cáo cho thấy, thực trạng hiểu biết của người sản xuất, chế biến kinh doanh trong việc sử dụng PGTP nhìn chung còn thấp. PGTP đang được sử dụng rộng rãi với 70-90 % các loại thực phẩm chế biến.
Tuy nhiên, việc sử dụng PGTP không đúng quy định còn diễn ra hầu hết các địa phương với hai nhóm hành vi chủ yếu là sử dụng phụ gia ngoài danh mục cho phép (chiếm từ 50-87%) hoặc với hàm lượng vượt quá mức giới hạn chiếm từ (22-93%) ở các địa phương trong cả nước.
Qua khảo sát các loại thực phẩm lưu thông trên thị trường từ năm 2008 -2011 do Viện Vệ sinh Y tế công cộng TP.HCM, Viện Kiểm nghiệm ATVSTPQG, Viện Dinh dưỡng, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây nguyên, Viện Pasteur Nha Trang và các địa phương thực hiện cho thấy: Tại khu vực phía Bắc trong tổng số 81 mẫu bột được kiểm tra, các đợt khác nhau có từ 50-80% mẫu có chứa Rhodamnine B với hàm lượng từ 20,2 đến 110,2mg/kg. 11/31 (35,5%) mẫu sử dụng nitrit (tập trung vào nhóm xúc xích, dăm bông)…
Tại khu vực phía Nam, 298/437 (68,2%) mẫu thực phẩm dương tính với hàn the là chất không có trong danh mục PGTP được phép sử dụng. Số mẫu này tập trung cao trong nhóm mì sợi tươi, thực phẩm chay. 21/122 (17,2%) , mẫu dương tính với formol trong các mẫu tôm tươi, bún, bánh phở. 86/115 (74%) mẫu dương tính với chất tẩy trắng, tập trung vào mẫu sả bào, hoa chuối, măng chua.
Ở khía cạnh xử lý vi phạm, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát bảo vệ môi trường (C49 – Bộ Công an) Trần Trọng Bình cho hay, việc xử phạt, khởi tố vụ án đối với vi phạm trong việc sử dụng chất cấm trong ATVSTP gặp nhiều khó khăn do chưa hướng dẫn cụ thể. Vì vậy, thời gian tới đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan ban hành Thông tư hướng dẫn cụ thể để lực lượng cảnh sát môi trường có thể nhanh chóng khởi tố những vụ vi phạm về ATVSTP nghiêm trọng, góp phần răn đe đối với loại tội phạm môi trường đang diễn ra ngày càng nhiều và phức tạp như hiện nay.
Về vấn đề đảm bảo ATVSTP thời gian tới, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân chỉ đạo, năm 2012 sẽ tập trung vào công tác tuyên truyền, giáo dục vận động bà con nông dân và người dân tham gia những cuộc vận động nói không với trồng rau không an toàn; thay đổi hành vi mua bán, sử dụng phụ gia thực phẩm bị cấm tại các khu chợ; không tổ chức giết mổ gia súc, gia cầm nếu chưa đảm bảo ATVSTP. Bên cạnh đó, cần tổ chức kiểm soát ATVSTP ở bếp ăn tập thể chặt chẽ hơn.