Bệnh lạ gây hoang mang cho người dân và chính quyền, trong khi ngành y tế vẫn loay hoay chưa tìm ra nguyên nhân.
Nguy hiểm, tử vong nhanh
Sau ba ngày khảo sát tại xã Ba Điền, đoàn công tác của bộ Y tế nhận định ban đầu rằng những bệnh nhân mắc bệnh viêm da lạ là do nhiễm độc. Hai triệu chứng rõ nét nhất của bệnh là tổn thương da sau đó gây suy đa phủ tạng, đặc biệt là gan. Trong tổng số 166 người mắc bệnh viêm da lạ có hơn 80% suy đa phủ tạng, rối loạn chức năng gan.
Ông Nguyễn Trọng Khoa, phó cục trưởng cục Quản lý khám chữa bệnh bộ Y tế, nhận định: “Những người ở xã Ba Điền có các triệu chứng tổn thương da và rối loạn chức năng gan có thể do bị nhiễm một loại độc tố. Từ đó khi tiếp xúc trực tiếp, chất độc tấn công da, sau đó tiếp tục theo đường máu dẫn vào cơ thể gây chấn thương nội tạng, đặc biệt là gan”.
Tuy nhiên, việc tìm hoá chất gây độc rất khó khăn bởi hiện hoá chất gây độc rất đa dạng, từ nhiều nguồn. Đoàn công tác của bộ Y tế đã lấy mẫu các bệnh phẩm, mẫu nước, mẫu đất, thực phẩm; xét nghiệm mẫu máu, tóc các bệnh nhân để phân tích, truy tìm độc tố gây bệnh viêm da lạ.
Trước tình hình này, PGS.TS Trần Hậu Khang, giám đốc bệnh viện Da liễu Trung ương, lo ngại: “Kết luận của các bệnh viện cho thấy, các bệnh nhân mắc bệnh viêm da lạ ở huyện Ba Tơ đều có chung triệu chứng suy đa phủ tạng, đặc biệt là suy gan, tiến triển bệnh nguy hiểm, tử vong rất nhanh”.
Chậm chạm, lúng túng
Nhìn lại quá trình từ lúc phát hiện bệnh lạ bắt đầu từ tháng cuối năm 2010 đến nay cho thấy, ngành y tế tỏ ra chậm chạp và lúng túng trong việc tìm nguyên nhân, chữa trị… Đây có thể là nguyên nhân khiến số người bị bệnh và chết tăng nhanh (lên đến 19 người).
Cụ thể, sau nhiều tháng loay hoay chữa trị không khỏi, đến đầu tháng 5.2011, ngành y tế Quảng Ngãi mới chuyển năm ca nặng nhất ra Hà Nội… Tuy nhiên, trước tình hình số bệnh nhân tử vong tăng, đến tháng 10.2011, bộ Y tế mới về xã Ba Điền khảo sát đợt đầu tiên tìm hiểu nguyên nhân gây ra bệnh lạ.
Đến đầu tháng 1.2012, bệnh lạ lại bùng phát dữ dội, huyện Ba Tơ một lần nữa gửi công văn hoả tốc cầu cứu bộ Y tế vào cuộc. Nhưng mãi đến ngày 12.4.2012, đoàn công tác của bộ Y tế do ông Nguyễn Trọng Khoa, phó cục trưởng cục Quản lý khám chữa bệnh mới về làm việc, tiếp tục khảo sát thực địa tìm nguyên nhân gây bệnh lạ. Song sau khi lấy mẫu nước, mẫu đất, mẫu máu, mẫu tóc của các bệnh nhân từng mắc và đang mắc bệnh lạ… đoàn công tác tiếp tục hứa: chờ khoảng một tháng nữa mới có kết quả. Và nếu không tìm ra nguyên nhân gây bệnh lạ sẽ mời chuyên gia nước ngoài?!
Trước tình hình này, ông Phạm Văn Bút, chủ tịch UBND xã Ba Điền, bức xúc: “Dù chúng tôi tìm mọi cách tuyên truyền, trấn an người dân nhưng do số người chết vì bệnh lạ tăng nhanh nên bà con rất hoang mang, lo sợ. Cuộc sống người dân bị xáo trộn lớn, họ không dám lên nương rẫy, ra đồng sản xuất, không dám cho con đến trường. Thậm chí với chín người chết vì bệnh lạ, tìm người khiêng đi chôn cũng gặp khó khăn vì họ sợ không đến gần. Ngày nào còn chưa tìm ra nguyên nhân thì ngày đó, chính quyền địa phương cũng như người dân tiếp tục sống trong sợ hãi, bất lực nhìn bệnh lạ hoành hành”.
Trao đổi với phóng viên Sài Gòn Tiếp Thị về việc dư luận cho rằng ngành y tế tìm ra nguyên nhân gây bệnh chậm dẫn đến không kiểm soát được bệnh, ông Nguyễn Xuân Mến, phó giám đốc sở Y tế Quảng Ngãi, cho rằng: các chuyên gia đầu ngành là giáo sư, tiến sĩ đã vào cuộc nghiên cứu, nhưng đến nay vẫn chưa tìm ra bệnh thì với ngành y tế của tỉnh đành… bó tay; phải chờ kết luận của bộ Y tế.