Điểm báo ngày 26/9/2012

Tài trợ Bệnh viện Hữu Nghị Việt Ðức bộ thiết bị phẫu thuật tim hở
Ngày 25-9, Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) chính thức bàn giao bộ thiết bị phẫu thuật tim hở trị giá 1,38 tỷ đồng cho Bệnh viện Hữu Nghị Việt Ðức. Gói thiết bị được nhập khẩu hoàn toàn từ Mỹ, Ðức và Hàn Quốc, bao gồm một bộ dụng cụ phẫu thuật tim hở, một máy siêu âm tim xách tay và đèn đầu phẫu thuật Luxetec ánh sáng lạnh.
Việc tài trợ dụng cụ phẫu thuật sẽ giúp nâng cao năng lực Bệnh viện Hữu Nghị Việt Ðức, một trong 15 bệnh viện tham gia chương trình "Trái tim cho em". Gói tài trợ thiết bị mới này giúp số người bệnh của chương trình "Trái tim cho em" được phẫu thuật tăng thêm từ 8 đến 12 ca/tháng, đồng thời tăng tỷ lệ thành công cho các ca phẫu thuật tim hở lên tới 95%.
Trước đó, Viettel đã tài trợ các gói thiết bị cho Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi Trung ương. (Nhân dân 26/9- trang 2, Gia điình & Xã hội 26/9 – trang 7)
 
Hà Nội giảm 22,8% số trường hợp nhiễm HIV mới
Ngày 25-9, Sở Y tế Hà Nội cho biết: Trong tám tháng đầu năm, số trường hợp nhiễm HIV mới giảm 22,8% (từ 555 người giảm xuống 428 người so với cùng kỳ năm trước) và đây là năm thứ tư liên tiếp giảm số trường hợp nhiễm HIV mới. Hiện Hà Nội có hơn 23 nghìn trường hợp nhiễm HIV được phát hiện, trong đó số trường hợp nhiễm HIV/AIDS còn sống, 3.719 trường hợp đã chết.
Theo thống kê, các trường hợp mới phát hiện nhiễm HIV, vẫn chủ yếu trong nhóm nghiện chích ma túy, nhưng đang có xu hướng gia tăng ở bệnh nhân lao và quan hệ tình dục không an toàn. Trong đó số người nhiễm HIV đã được phát hiện, nam giới chiếm 81,78%, nữ giới chiếm 17,32%. (Nhân dân 26/9- trang 5)
 
WHO kêu gọi can thiệp dinh dưỡng ngăn ngừa tử vong ở trẻ em
Tại kỳ họp đang diễn ra tại Hà Nội, Ủy ban Khu vực Tây Thái Bình Dương của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đặt vấn đề suy dinh dưỡng lên hàng đầu trong chương trình nghị sự.
Hiện nay, tỷ lệ suy dinh dưỡng của bà mẹ và trẻ em vẫn còn cao, trong khi đó, tỷ lệ béo phì và mắc bệnh không lây nhiễm tiếp tục tăng. Các chuyên gia cảnh báo hiện nay nhiều nước có xu hướng tập trung vào vấn đề thừa dinh dưỡng mặc dù suy dinh dưỡng và thiếu vi chất dinh dưỡng vẫn tiếp tục là một vấn đề cần quan tâm. Chính vì vậy cần cung cấp đủ dưỡng chất, bắt đầu từ những giai đoạn sớm nhất của cuộc đời để bảo đảm sự phát triển thể chất và tinh thần tốt, bảo đảm sức khỏe và năng suất lao động về lâu dài.
Trong nỗ lực giải quyết vấn đề suy dinh dưỡng, Ủy ban Khu vực cam kết mở rộng quy mô và duy trì các biện pháp can thiệp dinh dưỡng hiệu quả với chi phí thấp nhằm ngăn ngừa hơn 100 nghìn trường hợp trẻ dưới năm tuổi tử vong mỗi năm. Ủy ban dự định thông qua nghị quyết để mở rộng các biện pháp can thiệp dinh dưỡng trên cơ sở Kế hoạch Triển khai toàn diện về dinh dưỡng bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ của WHO. Ðồng thời tăng cường đầu tư trong giai đoạn 2012 – 2025 để mở rộng các biện pháp can thiệp dinh dưỡng, với mục tiêu giảm đáng kể gánh nặng kép của suy dinh dưỡng, giảm tỷ lệ tử vong và mắc bệnh liên quan đến suy dinh dưỡng; tăng tỷ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ… WHO sẽ tăng cường thúc đẩy sáng kiến mở rộng quy mô dinh dưỡng, một phong trào của nhiều bên nhằm áp dụng những can thiệp hiệu quả với chi phí thấp để chống nạn đói và suy dinh dưỡng. Vấn đề dinh dưỡng sẽ được tích hợp không chỉ vào các chương trình y tế, mà cả các chương trình nông nghiệp, giáo dục, việc làm, phúc lợi xã hội và phát triển. (Nhân dân 26/9- trang 8)
 
Bộ Y tế yêu cầu giám sát các ca nhiễm ký sinh trùng Naegleria fowleri
Bộ Y tế vừa yêu cầu các địa phương tăng cường công tác giám sát, phòng, chống nhiễm bệnh do ký sinh trùng Naegleria fowleri (amip ăn não người) để điều trị sớm.
Theo đó, đề nghị sở y tế các địa phương chỉ đạo trung tâm y tế dự phòng tỉnh, huyện tăng cường công tác giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc, nguồn chứa; chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh lây truyền trong cộng đồng.
Bộ cũng yêu cầu Viện Pa-xtơ TP Hồ Chí Minh và Sở Y tế TP Hồ Chí Minh điều tra, chẩn đoán phòng thí nghiệm và báo cáo kết quả giám sát dịch tễ hai trường hợp vừa chết có liên quan nhiễm ký sinh trùng nêu trên.
Ðể chủ động phòng bệnh, người dân nên hạn chế hoặc không tắm, lặn ở các ao hồ nước ấm, hạn chế nước vào mũi. Sau khi tắm, bơi nên vệ sinh mũi sạch sẽ, sử dụng dung dịch sát khuẩn đường mũi, họng để xịt, rửa mũi. Khi phát hiện đau đầu, sốt, buồn nôn, nôn cần đến ngay các cơ sở y tế. (Nhân dân 26/9- trang 8)
 
Bé 3 tuổi bị ximăng vón cục trong phổi
Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 25-9, bác sĩ Trần Phương Nam, phó khoa tai mũi họng Bệnh viện Trung ương Huế, cho biết bệnh nhi Đặng Văn Thành (3 tuổi, trú thôn Phú Hòa, xã Phú Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình) đã qua cơn nguy kịch nhưng vẫn khó thở do bị ximăng vón cục nằm sâu trong phổi.
Theo bác sĩ Nam, bé Thành đang bị viêm phổi rất nặng bởi đã hít nhiều ximăng vào phổi, sau đó ximăng vón cục chèn ép đường thở. Hiện các bác sĩ đang làm các xét nghiệm, tiếp đó sẽ nội soi gắp những dị vật này ra khỏi phổi. Đây là lần đầu tiên bệnh viện này cấp cứu, điều trị một ca bệnh bị ximăng vón cục trong phổi.
Chị Hoàng Thị Thúy, mẹ bé Thành, cho biết chiều 23-9, cháu Thành chơi đùa với chiếc xe đạp thì bị cả bao ximăng đã mở miệng để trên xe đổ trùm lên cả người. Mặc dù người nhà dùng nước giội lên người Thành để rửa sạch ximăng nhưng bé đã lên cơn co giật, khó thở, người tím tái nên đưa đi bệnh viện cấp cứu.
Khoa hồi sức tích cực và chống độc Bệnh viện VN – Cuba Đồng Hới cho biết đã sơ cứu bằng cách đặt ống nội khí quản cho cháu thở và dùng nước muối sinh lý rửa tạm thời bụi dính trong phổi, qua đó lấy ra được nhiều bụi ximăng vón cục. Do bệnh viện không có máy và ống mềm nội soi nhỏ để đưa vào hút bụi trong phổi và rửa phế quản nên đến trưa 24-9, cháu Thành được chuyển vào Bệnh viện Trung ương Huế tiếp tục điều trị. (Tuổi trẻ 26/9- trang 2)
 
Sáng kiến giảm hút thuốc lá: Bao bì một màu, không thương hiệu, chẳng logo
Bên lề hội thảo “Phòng chống tác hại của thuốc lá” nhân hội nghị của Tổ chức Y tế thế giới khu vực Tây Thái Bình Dương ngày 25-9 tại Hà Nội, bà Jane Halton, thứ trưởng Bộ Y tế Úc, đã giới thiệu sáng kiến đóng gói bao bì thuốc lá một màu (không có tên thương hiệu, không có logo, màu sắc và nhãn hiệu hàng hóa) ở tất cả nhãn hiệu để giảm hút thuốc lá.
Theo bà Jane, những bao bì thuốc lá đồng nhất sẽ được yêu cầu ghi số điện thoại hỗ trợ, tư vấn cai nghiện thuốc lá, dòng chữ, đồ họa lớn có tính chất cảnh báo sức khỏe đối với người tiêu dùng.
Tại VN, tỉ lệ người hút thuốc lá đã giảm xuống mức 47% (so với tỉ lệ 56% trước đây), nhưng các biện pháp kiểm soát thuốc lá tiến hành còn lẻ tẻ và hiệu quả còn thấp. VN dự kiến tăng thuế thuốc lá lên 65% giá bán lẻ như khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (hiện ở mức khoảng 43%) và mở rộng cảnh báo tác hại sức khỏe bằng hình ảnh trên vỏ bao thuốc lá. (Tuổi trẻ 26/9- trang 2)
 
Số người chết do bệnh dại có xu hướng tăng
Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Phượng, trưởng khoa kiểm soát phòng ngừa dịch bệnh Viện Pasteur TP.HCM, đã cho biết như vậy tại hội thảo “Chung tay bảo vệ cộng đồng trước bệnh dại” được tổ chức tại Viện Pasteur TP.HCM vào ngày 25-9.
Theo bác sĩ Phượng, năm 2009 cả nước có 50 người tử vong do bệnh dại thì năm 2010 tăng lên 78 ca và năm 2011 đã lên đến 110 ca. Miền Bắc là nơi có số ca tử vong do bệnh dại cao nhất, sau đó đến miền Trung và thấp nhất tại miền Nam – nơi có tỉ lệ người dân tiêm ngừa bệnh dại cao nhất cả nước.
Năm 2011, khu vực phía Nam có tám trường hợp tử vong do bệnh dại thì chỉ trong sáu tháng đầu năm 2012 đã có bảy ca tử vong, trong đó có một ca tại TP.HCM. Nguồn lây bệnh dại ở Việt Namchủ yếu do chó nhà (chiếm 96,1%).
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh Tuấn, trưởng phòng khám bệnh và tiêm ngừa Viện Pasteur TP.HCM, khuyên những người có nguy cơ cao mắc bệnh dại như cán bộ làm công tác thú y, kiểm lâm, những người chế biến thực phẩm, đặc biệt từ chó mèo, những người làm trong phòng thí nghiệm có virút dại, trẻ em dưới 15 tuổi (thường rong chơi và hay tiếp xúc gần gũi với chó mèo) nên tiêm văcxin phòng bệnh dại. (Tuổi trẻ 26/9- trang 9)
 
Cần Thơ: 46 bệnh nhi bệnh viêm não
Theo thống kê của Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ, từ đầu năm đến nay bệnh viện đã tiếp nhận cấp cứu và điều trị 46 bệnh nhi mắc bệnh viêm não đến từ các tỉnh khu vực ĐBSCL, trong đó bốn bệnh nhi đã tử vong (hai trường hợp ở Cần Thơ, một ở Hậu Giang và một ở Vĩnh Long).
Bác sĩ Hà Anh Tuấn – trưởng khoa hồi sức cấp cứu Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ – cho biết bệnh viêm não gia tăng vào khoảng một tháng gần đây (phần lớn là ở trẻ trên 10 tuổi). Nhiều bệnh nhi nhập viện trong tình trạng sốt nặng, lơ mơ, nôn ói, sau đó xuất hiện các cơn co giật và hôn mê sâu. Có hai loại viêm não và viêm màng não, viêm não thường do virút và viêm màng não do vi trùng gây mủ, lao hoặc siêu vi trùng.
Tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ hiện nay, phần lớn các loại viêm não chưa xác định được chính xác, chỉ có phương pháp chọc dò tủy sống để phân biệt viêm não và viêm màng não mủ nhưng nhiều gia đình không đồng ý làm phương pháp này nên việc điều trị gặp khó khăn.
Sở Y tế Phú Yên vừa cho biết số người mắc bệnh sốt rét ở tỉnh này tăng 92% so với cùng kỳ năm trước. Thông báo của Sở Y tế Phú Yên còn lưu ý nếu như trước đây bệnh sốt rét tập trung chủ yếu ở các huyện miền núi thì nay lại có xu hướng tăng cao tại các huyện đồng bằng. Trong đó, tại hai huyện Tây Hòa và Tuy An đã xảy ra trường hợp tử vong.
Nguyên nhân là nhiều người dân đồng bằng lên vùng núi làm ăn chưa chú ý phòng chống sốt rét, nhiều khu dân cư chưa quan tâm vệ sinh môi trường thường xuyên. (Tuổi trẻ 26/9- trang 9)
 
Phát hiện bệnh SARS mới tại Trung Đông
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa đưa ra cảnh báo toàn cầu sau khi phát hiện một loại virút lạ gây bệnh tương tự như bệnh hô hấp SARS có nguồn gốc từ Trung Đông.
AFP dẫn lời WHO cho biết một người đàn ông 49 tuổi gốc Qatarđã nhập viện tại Anh trong tình trạng nguy kịch. Người này trước đó đã đến Saudi Arabia và được điều trị tại Qatar. Bệnh nhân có các triệu chứng cấp tính về hệ hô hấp, suy thận. Cũng theo WHO, hồi đầu năm, một người Saudi Arabia đã tử vong do loại virút này.
Loại virút mới được xác nhận cũng thuộc dòng coronavirus với SARS, căn bệnh đã giết chết hơn 800 người trên toàn cầu sau khi bùng phát ở Trung Quốc năm 2003. “Đây là một loại virút mới – người phát ngôn Gregory Hartl của WHO cho biết – Chúng tôi chưa đánh giá được mức độ lây lan cũng như chưa biết loại virút mới lây truyền như thế nào”. Cơ quan Y tế Anh cũng xác nhận loại virút này không giống với bất cứ loại nào từng phát hiện trên người.
Nguy cơ bệnh mới đặc biệt đáng lo ngại khi hàng triệu tín đồ Hồi giáo đang chuẩn bị hành hương đến Saudi Arabia vào tháng tới. (Tuổi trẻ 26/9- trang 20,Tiền phong 26/9 – trang 2, An ninh Thủ đô 26/9 – trang 15)
 
Kiệt quệ vì không có Bảo hiểm y tế
Trước đây, do giá viện phí thấp nên nhiều người có suy nghĩ chẳng cần tham gia bảo hiểm y tế (BHYT), có bệnh đến khám dịch vụ vài ba trăm nghìn đồng là xong. Vậy nhưng từ giữa năm nay, hầu hết các BV đã áp dụng giá viện phí mới với mức tăng lớn khiến nhiều người bệnh không có thẻ BHYT rơi vào cảnh điêu đứng.
Đi viện mới biết sợ!
Khoa Hồi sức tích cực – BV Bệnh nhiệt đới Trung ương là nơi tập trung nhiều bệnh nhân nặng, phải điều trị dài ngày. Có người bệnh nhập viện vì bị liên cầu khuẩn, có trường hợp bị viêm phổi, viêm não…, trong đó số bệnh nhân đến từ các tỉnh lân cận Hà Nội chiếm đa số và không ít trong số họ không có thẻ BHYT. Đã bệnh nặng thì phải dùng thuốc, phương tiện đắt tiền, vì thế mà số tiền điều trị của các bệnh nhân ở đây có thể lên đến hàng chục triệu đồng.
Bác sĩ Nguyễn Thành Lê, Khoa Điều trị tích cực – BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, người nào bệnh nhẹ cũng phải mất tới 20-30 triệu đồng cho một đợt điều trị, còn bệnh nặng thì lên đến hàng trăm triệu đồng. Chỉ tính riêng tiền thuốc có trường hợp một ngày đã hết 10 triệu đồng, cứ thế nhân với số ngày nằm viện, không ít trường hợp trốn viện, bỏ điều trị giữa chừng vì hoàn cảnh kinh tế gia đình cạn kiệt. 
Điều đáng buồn là nếu như những bệnh nhân này có BHYT, chi phí điều trị tối thiểu cũng giảm được 80% và đương nhiên họ sẽ không phải rơi vào cảnh… chấp nhận xin về để chết chỉ vì không đủ tiền điều trị. Bác sĩ Lê chia sẻ, thường chỉ khi đến BV, người bệnh, đặc biệt là các bệnh nhân nặng mới thấm thía, mới biết đến giá trị của thẻ BHYT, rằng chỉ cần bỏ ra vài trăm nghìn đồng tham gia BHYT nhưng khi đến BV có thể được hỗ trợ đến cả trăm triệu đồng.
Trường hợp gia đình chị Phương, một bệnh nhân nặng đang điều trị viêm màng não mủ tại khoa là một ví dụ. Trước nay vốn khỏe mạnh, gia đình cũng không nằm trong diện phải bắt buộc tham gia hay được BHYT hỗ trợ toàn bộ nên chị chẳng bao giờ để ý đến chuyện phải mua BHYT phòng thân. Bỗng dưng phải vào nằm viện cấp cứu, chưa đầy 10 ngày đã phải bỏ tiền túi thanh toán khoản viện phí lên đến gần 20 triệu đồng, chị Phương thở dài: “Tôi nào có ngờ…”.
Thống kê từ Bộ Y tế cho biết, hiện cả nước có 64% dân số tham gia BHYT, trong số 36% còn lại chưa tham gia BHYT thì tập trung chủ yếu vào các đối tượng tham gia BHYT tự nguyện. Dù nhà nước đã có rất nhiều chính sách hỗ trợ như nâng mức trợ cấp tham gia BHYT cho người cận nghèo, cho các hộ làm nông-lâm-ngư nghiệp… song tỷ lệ tham gia tăng rất chậm. 
Rút ngắn lộ trình BHYT toàn dân
Tại “Diễn đàn cấp cao về BHYT toàn dân” nằm trong khuôn khổ hội nghị của Tổ chức Y tế Thế giới khu vực Tây Thái Bình Dương lần thứ 63 đang diễn ra tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến – đồng chủ trì hội nghị đã nhấn mạnh, việc Việt Nam điều chỉnh giá dịch vụ y tế sẽ góp phần thúc đẩy tỷ lệ tham gia BHYT tăng nhanh. Khi số người tham gia BHYT nhiều hơn và dần tiến tới độ bao phủ BHYT toàn dân thì viện phí tăng không những không trở thành gánh nặng mà còn mang lại nhiều quyền lợi hơn cho người bệnh.
Tính đến thời điểm này, cả nước đã có hơn 50 tỉnh/thành phố thông qua chính sách viện phí mới, 100% các BV trung ương trực thuộc Bộ Y tế và các Bộ ngành sẽ đều thực hiện viện phí mới từ tháng 10-2012, với hơn 400 dịch vụ y tế được điều chỉnh giá. Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng, sau sự kiện này, số người bệnh không có thẻ BHYT sẽ chịu thiệt thòi lớn do giá viện phí tăng cao và muốn giảm bớt gánh nặng thì buộc họ phải tham gia BHYT. 
Việt Nam đề ra mục tiêu đến năm 2015 có trên 70% dân số tham gia BHYT, con số này đến năm 2020 là trên 80% và tiến tới mục tiêu BHYT toàn dân trong tương lai càng ngắn càng tốt. Theo TS Shin Young-Soo, Giám đốc WHO khu vực Tây Thái Bình Dương, BHYT toàn dân là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ các nước để ngành y tế phát triển về dài hạn.
Bên cạnh đó, vấn đề tài chính cho y tế, việc xây dựng cơ sở hạ tầng, đội ngũ cán bộ cũng rất cần thiết. Mỗi nước cần có thách thức riêng phù hợp với bối cảnh kinh tế xã hội của mình. Hiện tại, Việt Nam chi 7% GDP cho y tế, Chính phủ cũng huy động nhiều nguồn lực cho tài chính y tế, tuy nhiên phải khẳng định rằng nhiều tiền chi cho y tế vẫn từ túi người bệnh. Đó là một thực trạng cần cải thiện. WHO cam kết sẽ hỗ trợ tài chính để những nước đang phát triển có thể đạt được tỷ lệ BHYT toàn dân cao hơn.
Cũng trong khuôn khổ hội nghị này, đại diện ngành y tế của Hàn Quốc, Nhật Bản và một số nước khác đã chia sẻ kinh nghiệm về hệ thống thông tin phát triển và thiết kế thể chế vững chắc nhằm tiến tới BHYT toàn dân. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến hy vọng, việc tiếp thu kinh nghiệm từ các quốc gia này sẽ giúp ViệtNam rút ngắn được thời gian tiến tới BHYT toàn dân. (An ninh Thủ đô 26/9- trang 6)
 
Măng khô sấy lưu huỳnh: Coi chừng nhiễm độc máu!
Lưu huỳnh nếu dùng số lượng lớn, sử dụng ở nồng độ cao thì sẽ phản ứng với hơi ẩm để tạo ra axít sulfurơ có thể gây tổn thương cho phổi, mắt, thậm chí gây nhiễm độc máu.
Từ ngày 18-23.9, các lực lượng chức năng Thanh Hoá đã phát hiện và thu giữ hàng chục tấn măng khô có dùng bột lưu huỳnh (diêm sinh) để sấy và bảo quản. Theo các chuyên gia về hóa chất, nếu dùng quá mức chất này sẽ gây ngộ độc máu…
Măng tươi, măng khô đều có lưu huỳnh
Cơ quan quản lý thị trường Thanh Hóa đã thu giữ 530kg măng sợi khô đã hấp qua lưu huỳnh và 118kg lưu huỳnh dùng để sấy măng ở hai cơ sở chế biến măng khô của ông Phạm Ngọc Mạnh ở thôn 4 và cơ sở của ông Đỗ Mạnh Hiền ở thôn Minh Thành 1 (xã Xuân Bái, huyện Thọ Xuân). Trước đó, ngày 23.9, ngành chức năng cũng tạm giữ Hà Văn Liêm (trú tại xã Thiên Phú, huyện Quan Sơn) và thu giữ 25 tấn măng tươi có ướp lưu huỳnh.
Hà Văn Liêm khai nhận: “Sau khi thu mua măng của bà con đồng bào các dân tộc ở các huyện miền núi, tôi đưa về sơ chế bằng hóa chất xong sẽ đem đi tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. Nhờ xử lý bằng lưu huỳnh, nên măng luôn có màu tươi đẹp mắt, đặc biệt có thể để nhiều tháng vẫn không bị úng, hôi thối…”.
Thông tin “măng lưu huỳnh” khiến nhiều người dân hoang mang. Bà Hoàng Thị Hiền, ở phường Đông Sơn, TP. Thanh Hóa- là người hay đi chợ, mua măng khô về cho gia đình ăn, cho biết: “Khi con gái tôi đọc báo, xem ti vi thấy thông tin về măng khô bị sấy bằng bột lưu huỳnh, thì từ đó tôi không dám mua măng về cho gia đình ăn nữa”.
Tuy nhiên theo quan sát của chúng tôi, hiện nay ở các chợ trên địa bàn TP. Thanh Hóa và các chợ huyện, vẫn có rất nhiều người bán măng khô, với các loại, như: Măng khô miếng, măng khô sợi xé nhỏ. Còn thực chất ở trong măng có dùng lưu huỳnh, hoặc hóa chất khác để ngâm, sấy khô hay không thì chưa ai biết.
Cần có hướng dẫn
Trước thông tin măng khô, măng tươi có sử dụng lưu huỳnh để bảo quản, chống mốc, kỹ sư hóa Hà Văn Vợi – Giám đốc Trung tâm Hữu cơ, Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam khẳng định, lưu huỳnh (diêm sinh) có thể dùng để chống mốc trong thực phẩm.
Kỹ sư Vợi nói: “Lưu huỳnh có thể dùng làm chất bảo quản trong rượu vang và làm khô hoa quả. Thế nhưng, nó chỉ an toàn khi sử dụng một lượng rất nhỏ (tính theo phần nghìn mg), nếu dùng số lượng lớn, sử dụng ở nồng độ cao thì sẽ phản ứng với hơi ẩm để tạo ra axít sulfurơ có thể gây tổn thương cho phổi, mắt hay các cơ quan khác, cản trở sự hô hấp, thậm chí gây nhiễm độc máu”.
Kỹ sư Vợi lo ngại, khi sử dụng bột lưu huỳnh, bà con cho theo cảm tính nên có thể cho rất nhiều. Hiện tại chưa ai biết người sơ chế măng ở Thanh Hóa cho bao nhiêu lưu huỳnh vào măng nên rất cần xét nghiệm.
Kỹ sư Hà Văn Vợi cho biết: “Ở nhiều vùng nông thôn, bà con xử lý các thực phẩm khô bằng cách sấy trên than, trên bếp lửa, rất nguy hại. Vì thế, bà con có thể học cách làm ở các làng sấy nhãn, vải là xây dựng các lò tập trung, hoặc kêu gọi doanh nghiệp thu gom măng đầu tư lò sấy để đảm bảo việc sấy và bảo quản đúng quy cách, an toàn”.
Tương tự, tiến sĩ Hóa học Nguyễn Thị Sơn (khoa Hóa, Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) cũng khẳng định:
“Lưu huỳnh dùng để chống ẩm mốc nếu sử dụng ít thì không độc nhưng nếu sử dụng quá nhiều hoặc rắc trực tiếp thì bản thân người sơ chế cũng có thể nhiễm độc đường hô hấp. Còn với người ăn, khi lưu huỳnh vào cơ thể kết hợp với kim loại nặng trong cơ thể tạo thành hợp chất sunfua gây độc, vào dạ dày kết hợp với axit tạo thành hợp chất tích tụ ở dây thần kinh gây đau đầu”.
Tuy nhiên, tới chiều 25.9, ông Nguyễn Văn Sang- Đội trưởng đội Quản lý thị trường số 9 (thuộc Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Thanh Hóa) cho biết, sau khi lập biên bản vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm và tạm giữ tang vật là hàng tấn măng khô có tẩm lưu huỳnh, cơ quan QLTT đã gửi mẫu đi xét nghiệm và giám định để làm căn cứ xử phạt người vi phạm.
Đến thời điểm này chưa có kết quả giám định. Còn ông Đỗ Xuân Trường- Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm và chứng nhận chất lượng nông, lâm, thủy sản Thanh Hóa thì cho hay: “Vì không có máy móc nên ngay cả có mẫu chúng tôi vẫn phải gửi đi T.Ư để xét nghiệm. Trước mắt, chúng tôi khuyến cáo người tiêu dùng nên sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ…”. (Nông thôn ngày nay 26/9- trang 4, Tiền phong 26/9 – trang 6)