Giấc ngủ giúp não “quét sạch” rác

Nghiên cứu mới đây được đăng trên trên tạp chí Science đã đưa ra câu trả lời mới lý giải tại sao con người lại mất một phần ba cuộc đời cho giấc ngủ. Nghiên cứu cũng giúp ích trong việc điều trị sa sút trí tuệ và các rối loạn thần kinh khác.
 
Khi thí nghiệm trên chuột, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy cách thức các chất cặn bã của tế bào được tống ra khỏi não qua các mạch máu ở của não vào hệ tuần hoàn và cuối cùng đến gan như thế nào.
 
Những sản phẩm cặn bã này bao gồm cả beta amyloid, một protein mà khi tích tụ lại sẽ dẫn tới bệnh Alzheimer.
 
Để giúp loại bỏ “rác thải”, dịch não tủy được bơm đi khắp mô não. Quá trình này được đẩy nhanh trong giấc ngủ vì lúc đó các tế báo não co lại khoảng 60%, cho phép dịch lưu chuyển nhanh hơn và dễ dàng hơn qua khắp não bộ.
 
Toàn bộ quá trình diễn ra trong một hệ thống được các nhà nghiên cứu gọi là glymphatic system, hệ thống này có vẻ hoạt động tích cực trong khi ngủ hơn gấp gần 10 lần so với lúc thức.
 
“Não chỉ có năng lượng nhất định cho hoạt động của nó”, Maiken Nedergaard thuộc Trung tâm Y học Đại học Rochester (Mỹ) nói, “Bạn có thể tưởng tượng giống như tổ chức tiệc tại nhà. Bạn có thể tiếp đón khách khứa hoặc dọn dẹp nhà cửa, nhưng bạn không thể làm cả hai việc cùng một lúc”.
 
Nghiên cứu được sự tài trợ của Các viện Y tế Quốc gia Hoa kỳ. Các tác giả còn lại của nghiên cứu đến từ Trường Đại học Khoa học và Sức khỏe Oregon và Trường Đại học New York.