Dấu hiệu nhận biết sớm bệnh ung thư

Y học thống kê có tới hơn 100 loại bệnh ung thư. Theo đó, mỗi loại ung thư có một triệu chứng khác nhau. Đôi khi biểu hiện của bệnh chỉ bắt đầu từ những thay đổi rất nhỏ trên cơ thể, dễ bị bỏ qua như vết thương lâu lành, khàn tiếng, hay chỉ là chỗ cộm ở vú, hoặc đốm trắng ở lưỡi…
GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, nguyên Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM cho biết, bệnh ung thư nếu phát hiện sớm có thể điều trị tốt. Chẳng hạn như ung thư tuyến giáp trạng gần như khỏi 100%, ung thư cổ tử cung có thể khỏi tới 90%… Tuy nhiên, đa số bệnh nhân đều bỏ qua các dấu hiệu ban đầu, họ thường tới khám khi các triệu chứng quá rõ ràng, và lúc đó bệnh cũng đã ở giai đoạn muộn màng.
Theo GS.BS Chấn Hùng, việc nhận biết một số dấu hiệu sớm của bệnh ung thư sẽ giúp việc điều trị đạt hiệu quả cao.
Ung thư ruột, bàng quang: Cần cảnh giác nếu bỗng dưng bị rối loạn tiêu hóa. Đối với người ở độ tuổi trên 40, dù ăn uống kiêng cữ đúng cách vẫn bị táo bón, tiêu chảy hoặc khi tiêu chảy, táo bón dai dẳng (lưu ý đi cầu máu lẫn phân đen, đau bụng ngầm). Tiểu gắt, tiểu ra máu, tiểu nhiều lần có thể do bướu (lành hoặc ác) của bàng quang hoặc của tuyến tiền liệt, thường gặp ở người từ tuổi 50.
Ung thư da, miệng: Dấu hiệu khiến ta phải nghĩ ngay tới bệnh ung thư da, môi, lưỡi, amiđan… là vết sùi loét không chịu lành. Đó là một vết lở loét sau một thời gian điều trị tích cực nhưng vẫn như cũ hoặc tăng nặng thêm. Có thể là vết lở nhỏ, một chồi cứng dai dẳng ít đau trong miệng (môi, lưỡi, nướu răng, amiđan…), nhất là ở đàn ông trên 40 tuổi, hút thuốc nhiều, nghiện rượu nặng. Trong miệng có những vùng trắng dày (bạch sản) là dấu hiệu tiền ung thư. Loét lở không đau kéo dài trên một sẹo (do phỏng nặng hoặc đứt sâu) có thể báo động ung thư da. Đôi khi phụ nữ, đàn ông bị sùi loét ở dương vật, âm hộ cũng nên đi khám bác sĩ để tầm soát bệnh.
Ung thư cổ tử cung, trực tràng: chảy máu hoặc tiết dịch bất thường có thể là do ung thư cổ tử cung, trực tràng. Phụ nữ trên 30 tuổi, có gia đình, gần chồng thấy có chút máu dính quần lót hoặc ra huyết ở cửa mình (xa kỳ kinh), hay phụ nữ tắt kinh từ lâu bất ngờ có máu rỉ ra ở âm đạo cũng là dấu hiệu đáng lo. Ngoài ra, đi cầu ra máu, phân lẫn huyết, cần cảnh giác ung thư trực tràng vì rất dễ lầm với bệnh trĩ. Chảy máu răng, khi súc miệng chà răng, máu lẫn đàm nhớt khi ho, máu trong nước tiểu luôn là triệu chứng đáng ngại.
Ung thư vú: Chỗ dày lên (cục u) ở vú hoặc chỗ nào khác cũng có thể là ung thư. Phụ nữ từ tuổi 30, sờ thấy trong vú có một cục u không đau hoặc ít đau, cần phải cảnh giác. Phụ nữ rất lo ung thư khi vú đau (thường do xáo trộn lành) nhưng lại xem thường cục u không đau. Một cục ở chân tay, thành bụng, lưng, thường là bướu lành. Nhưng phải cẩn thận với một cục tròn, hơi cứng chạy dưới da, có thể đó là loại ung thư phát triển chậm. Vài cục tròn nhỏ ở hai bên cổ thường là hạch. Nếu là hạch lao hay hạch ung thư di căn thì dai dẳng và lớn từ từ.
Ung thư dạ dày, thực quản, phổi: Ung thư dạ dày ban đầu chỉ là triệu chứng ăn không tiêu hoặc khó nuốt. Loại ung thư này mới đầu chỉ thấy triệu chứng ở người trên 40 tuổi. Bỗng dưng nuốt thức ăn bị nghẹn, từ thức ăn đặc rồi tới lỏng có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư thực quản (ống dẫn thức ăn đến dạ dày). Người sử dụng nhiều rượu, thuốc lá, bỗng thấy nuốt vướng ở cổ họng, phải lo ung thư họng miệng.
Người hút thuốc lá nếu bị ho dai dẳng hoặc khàn tiếng không rõ nguyên nhân coi chừng bị ung thư thanh quản. Nếu phát hiện thật sớm có thể trị tốt và người bệnh không mất tiếng nói. Đặc biệt, với những người nghiện thuốc lá, ngoài ho, khàn tiếng còn có các dấu hiệu đi kèm như ho ra đờm máu là triệu chứng của bệnh ung thư phổi.
Suy nhược, sụt cân, không thèm ăn có thể là do ung thư thực quản, dạ dày, tụy tạng. Đau nhức có thể là triệu chứng ban đầu của ung thư xương. Nhức đầu, buồn nôn lặp đi lặp lại báo hiệu u não. Nên biết, phần lớn ung thư ban đầu thường không thấy đau, cơ thể vẫn khỏe mạnh. Lúc cơn đau trở nên thường xuyên là triệu chứng bệnh đã nặng. Ví dụ như một phụ nữ bị ung thư vú có thể rất béo tốt. Ung thư cổ tử cung ban đầu không ảnh hưởng tổng trạng. Ung thư tuyến giáp trạng xuất hiện như một bướu cổ.
Dấu hiệu ung thư hay gặp ở trẻ em
GS.BS Chấn Hùng đặc biệt lưu ý phụ huynh cần quan tâm một số dấu hiệu nhận biết sớm bệnh ung thư ở các bé từ sơ sinh tới 10 tuổi. Trẻ nhức đầu, nôn mửa thường xuyên có thể do u trong não. Nhìn nghiêng như lé hoặc con ngươi sáng xanh như mắt mèo là triệu chứng ung thư mắt (u nguyên bào võng mạc). Bụng phình một bên có thể báo hiệu ung thư thận (u nguyên bào thận). Xanh xao, nóng sốt kéo dài nên nghi ung thư máu (bệnh bạch cầu). Nặng bụng, đi tiểu thường cảnh giác u buồng trứng ở bé gái.
GS.BS Chấn Hùng khuyên, cần có thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Khi phát hiện cơ thể có những thay đổi bất thường dù nhỏ cũng nên đi khám ngay, để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.