Hiện có rất nhiều loại thực phẩm, gia vị, nước giải khát sử dụng hương liệu để tạo cảm giác về mùi vị cho người sử dụng. Chẳng hạn, ở các loại mì ăn liền, tuy bên ngoài ghi là mì gà, mì bò, mì hải sản… nhưng thực chất chỉ có mùi gà, mùi bò và mùi hải sản. Nhiều loại nước hoa quả đóng hộp và đóng chai tuy trên nhãn ghi là nước cam, chanh, táo, lê… nhưng thực chất chỉ có mùi của những loại quả này. Gần đây, người ta còn sử dụng các loại mùi để biến gạo thường thành gạo thơm, gạo đặc sản; tẩm mùi cho gia vị nhằm tạo mùi hủ tiếu Nam Vang, bún bò Huế…
Chưa có những quy định nghiêm ngặt
Theo kỹ sư Bùi Văn Hải, Công ty Cổ phần Thực phẩm Đồng Tâm, không thể dùng lẫn lộn các loại mùi cho những mục đích khác nhau. Chẳng hạn, không được dùng mùi cho mỹ phẩm, đồ dùng gia đình trong chế biến thực phẩm. Bởi vì dạng dung môi không tinh khiết của các mùi này có thể chứa những chất độc hại như andehyt, kim loại nặng…
Kỹ sư Vân Hiền, Công ty Mỹ phẩm Sài Gòn, cho biết bản thân các loại mùi đã là chất độc, vì chúng là dẫn xuất của các hợp chất benzen mạch vòng. Do đó, không chỉ việc dùng mùi cho thực phẩm mà cả việc dùng mùi cho mỹ phẩm (đặc biệt là các loại mỹ phẩm tiếp xúc trực tiếp với cơ thể) cũng phải tuân theo những quy định chặt chẽ về liều lượng.
Thế nhưng, theo bác sĩ Tạ Thị Lan, Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM, ở Việt Nam chưa có những cảnh báo chính thức về tác hại của mùi đối với người sử dụng; cũng chưa có những quy định chặt chẽ về việc sử dụng mùi. Người tiêu dùng chỉ còn biết trông chờ vào sự tự giác của nhà sản xuất.
Trôi nổi nguồn hương liệu
Ông Nguyễn Đăng Hiến, Giám đốc Công ty Nước giải khát Bidrico, cho biết, để có được hương liệu đúng mục đích, đúng tiêu chuẩn, nhà sản xuất phải nhập trực tiếp từ những nhà cung cấp mùi chuyên nghiệp và yêu cầu kèm thêm phiếu kiểm nghiệm, giấy chứng nhận, công thức hóa học. Nhưng có gì đảm bảo là tất cả các nhà sản xuất đều tuân thủ nguyên tắc này?
Tại chợ Kim Biên, nguồn cung cấp hương liệu chính của TP HCM, hương liệu bán lẻ được bày trong can, túi hoặc đã được pha loãng và người mua không có cách nào xác nhận được xuất xứ, chất lượng, mục đích sử dụng… của chúng. Nếu có xảy ra sai sót thì thiệt hại sẽ lại đổ lên đầu người tiêu dùng mà thôi.