Sodium valproate là một trong những thuốc hiệu quả nhất kiểm soát các cơn động kinh hiện nay. Từ lâu, nó đã được biết đến là làm tăng nguy cơ hở hàm ếch và tật nứt đốt sống ở các em bé. Nghiên cứu mới đây cho thấy trẻ tiếp xúc với thuốc này từ trong bụng mẹ còn gặp rắc rối về phát triển tâm thần, và 25% các bà mẹ không ý thức được nguy cơ này. Tuy nhiên, nhà sản xuất thuốc khẳng định họ đã luôn cảnh báo về nguy cơ của thuốc.
Nghiên cứu mới đây đăng trên tạp chíNeurology Neurosurgery and Psychiatry, dựa trên một khảo sát nhỏ trên những đứa con sinh ra của 528 bà bầu từ giữa năm 2000 đến 2004 ở tây nam nước Anh.
Gần nửa số bà mẹ này (243 người) bị chứng động kinh, và tất cả họ, trừ 34 người, dùng thuốc chống động kinh trong thai kỳ. Khoảng 59 người dùng thuốc carbamazepine, 59 người dùng sodium valproate, 36 người dùng lamotrigine, 41 người dùng kết hợp các loại trên và 15 người dùng các thuốc khác.
Sự phát triển tâm thần và thể lực của những đứa trẻ được đánh giá lúc 12 tháng tuổi, 3 tuổi và 6 tuổi. 415 trẻ có được dữ liệu đầy đủ của cả 3 lần đánh giá.
Tổng cộng, 19 trẻ bị chẩn đoán rối loạn phát triển tâm thần vào năm lên 6 tuổi, 3 bé trong đó còn bị bất thường về thể chất. Trong số này, 12 bé bị tự kỷ, một bé bị tăng động giảm chú ý.
Nhóm nghiên cứu nhận thấy rối loạn phát triển tâm thần xuất hiện nhiều hơn hẳn ở nhóm trẻ có mẹ bị động kinh – 7,45% so với 1,87% những trẻ có mẹ không mắc chứng này.
Và những trẻ có mẹ chỉ dùng thuốc valproate (hoặc kết hợp với các thuốc khác) khi mang thai thì sinh con ra bị rối loạn phát triển thần kinh nhiều hơn đáng kể so với các mẹ dùng thuốc khác để điều trị.
Phát hiện cũng cho thấy trẻ tiếp xúc với thuốc valproate trong tử cung thì có nguy cơ bị rối loạn thần kinh về sau cao gấp 6 đến 10 lần so với trẻ có mẹ không mắc chứng này.
Các tác giả công trình, từ Tổ chức phát triển thần kinh Liverpool và Manchester, cho biết các nghiên cứu khác đã chỉ ra nguy cơ tiềm năng của thuốc valproate tới sự phát triển của thai nhi, và phát hiện mới đây đã ủng hộ những công trình đó. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để có kết luận cuối cùng về điều này.
Phát ngôn viên của hãng dược Sanofi – nhà sản xuất loại thuốc chống động kinh Epilim (chứa thành phần sodium valproate) cho biết: "Với một số phụ nữ sắp mang bầu, valproate có thể là loại thuốc kiểm soát bệnh hiệu quả duy nhất, tuy nhiên, chỉ nên dùng thuốc này sau khi đã có đánh giá, trao đổi cẩn thận giữa bệnh nhân và bác sĩ, nếu lợi kích của việc dùng thuốc lớn hơn nguy cơ cho trẻ sinh ra".