Theo giải thích của các chuyên gia sản khoa thì sau khi đẻ, các chất nội tiết của rau thai giảm đột ngột sẽ kích thích cơ thể người phụ nữ tiết ra một chất gọi là prolactin. Nhờ có chất nội tiết này, ngực người phụ nữ sản xuất ra sữa và đồng thời ức chế rụng trứng nên phụ nữ đang cho con bú không có kinh (thời điểm có kinh lại ở mỗi người là khác nhau). Trong thời gian cho con bú, prolactin được tiếp tục tiết ra do phản xạ mút đầu vú khi bú của trẻ. Nhưng sau khi cai sữa cho con, phản xạ mút đầu vú không còn thì prolactin sẽ giảm dần đi, theo nguyên tắc vú cũng ngưng dần việc tiết sữa. Nhưng cũng có một vài nguyên nhân gây ra rối loạn bài tiết chất prolactin như có khối u ở tuyến yên hoặc u buồng trứng.
Chảy sữa do có khối u ở tuyến yên
Cũng theo các chuyên gia về sản khoa, hiện tượng chảy sữa ngoài thời kỳ có thai và cho con bú có thể liên quan đến tuyến yên – nơi bài tiết ra chất prolactin chi phối việc tiết sữa. Khi tuyến yên có một khối u nhỏ thì prolactin cũng được bài tiết ra và gây tiết sữa.
Đến một cơ sở khám chữa Phụ khoa gần bệnh viện 103, chị Thanh Thảo (Hà Đông) không giấu nổi phân vân vì đã cai sữa cho con 2 năm rồi mà thời gian gần đây, cứ mỗi khi vợ chồng làm "chuyện ấy", chồng chị kích thích hoặc bóp mạnh là cả hai bên vú của chị lại thấy hiện tượng chảy sữa. Sau khi làm một loạt các xét nghiệm, bác sĩ mới kết luận được chị có khối u nhỏ ở tuyến yên. Khối u này đã chi phối và kích thích cơ thể bài tiết chất prolactin, gây tiết sữa. Đặc biệt trong trường hợp vùng ngực nhạy cảm bị kích thích thì sữa càng tiết ra nhiều hơn.
Không riêng chị Thảo, nhiều chị em trong sau khi ngừng cho con bú cũng rơi vào tình trạng chảy sữa bất thường. Nhưng các lý do có thể khác nhau, bao gồm: dùng thuốc tránh thai, thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm và thuốc hạ huyết áp…
Chảy sữa do khối u buồng trứng
Chị Thanh Nga ở Thanh Hóa nhiều lần mừng hụt khi thấy vú tiết sữa thì nghĩ rằng mình lại có bầu. Nhưng khi đi khám, bác sĩ kết luận trường hợp tiết sữa của chị là do chị có khối u ở buồng trứng. Sau khi sinh bé thứ nhất, 4 năm sau chị quyết định không kế hoạch để sinh bé thứ hai. Thế nhưng, chị đã hai lần mang thai và bị sảy. Cộng với cơ địa không được khỏe mạnh lắm, đã mấy năm chị Nga chưa thể thụ thai trở lại. Nhưng chị không hề biết rằng mình bị u ở buồng trứng cho tới lần đi khám vừa rồi. Để trị bệnh, chị phải cắt 1 bên buồng trứng và hiện vẫn tiếp tục điều trị u ở buồng trứng còn lại.
Không chỉ những phụ nữ đã từng mang thai, cho con bú, việc chảy sữa còn xảy ra ở người trẻ tuổi.
Bạn Phương Huyền 22 tuổi bất ngờ vì bỗng dưng phát hiện ngực tiết ra chất dịch màu trắng, vị ngọt giống sữa. Đến phòng khám sản chiếu chụp, bác sĩ cho biết trường hợp chảy sữa của chị là do chị có 1 khối u nhỏ ở buồng trứng làm tăng chất prolactin gây chảy sữa. Tuy là u lành tính, điều trị kháng sinh có thể loại trừ nhưng cũng cần theo dõi màu, mùi của chất dịch để kịp thời can thiệp.
Bác sĩ Lê Thị Thuân (Bác sĩ chuyên khoa sản – ở Thanh Hóa) cho biết: Cùng một hiện tượng tiết sữa nhưng nhiều trường hợp phụ nữ bị chảy sữa sau khi cho con bú là hiện tượng rối loại nội tiết bình thường do có kích thích như xoa bóp mạnh, mút đầu vú… Nhưng cũng có không ít trường hợp chị em bị chảy sữa bất thường khi đi khám mới phát hiện ra mình bị những căn bệnh khác và bệnh này dẫn đến biểu hiện là tiết sữa.
Trên thực tế có tới 50% trường hợp tiết sữa không rõ nguyên nhân. Vì vậy, "phụ nữ bị chảy sữa ngoài thời cho con bú kèm theo mất kinh cần được thầy thuốc thăm khám kỹ. Ngoài làm các xét nghiệm định lượng chất prolactin và những xét nghiệm liên quan khác như xét nghiệm tế bào, nội tiết, chụp chiếu đáy sọ, buồng trứng,… xác định chính xác nguyên nhân của việc tiết sữa để có phương pháp điều trị, tránh tai biến xấu xảy ra" – bác sĩ Thuân khuyến cáo.